24/11/15

MỘT SỐ LƯU Ý KHI CÁ HEO NƯỚC NGỌT THƯƠNG PHẨM
TRONG LỒNG/BÈ
Tiểu Mi – CLBKH – Chi cục Thủy sản
Cá heo (Botia mosesta Bleeker,1865) là loài cá nước ngọt đặc trưng của vùng nhiệt đới. Cá heo là loài có kích thước nhỏ và có chất lượng thịt ngon. Hiện nay, cá heo đang là đặc sản quí hiếm ở các nhà hàng và rất được người tiêu dùng ưa chuộng. Trên thị trường giá cá heo khá cao, dao động 300.000-400.000 đồng/kg. Với thu nhập và lợi nhuận cao mang lại từ nguồn lơi tự nhiên này, thời gian qua người dân đã khai thác và đánh bắt loài cá này ngày càng càng kiệt. Xuất phát từ nhu cầu thị trường đối với sản phẩm này ngày càng tăng, do đó có một số hộ nuôi trong khu vực ĐBSCL như An Giang, Đồng Tháp và Cần Thơ đã tiến hành thả nuôi cá heo thử nghiệm trong lồng bè từ nguồn giống tự nhiên đề cung cấp cho thị trường tiêu thụ và bước đầu thành công, mang lại hiệu quả rất khả quan. Hiện nay, cá heo nước ngọt đã được nghiên cứu sinh sản nhân tạo thành công và đã có thể sử dụng được thức ăn viên công nghiệp nên mang đến nhiều thuận lợi cho người nuôi khi muốn phát triển đối tượng này. Hiện tại tỉnh Vĩnh Long, thể tích lồng/bè nuôi cá heo hơn 1000 m3 tập trung nuôi chủ yếu tại huyện Long Hồ và thành phố Vĩnh Long. Việc phát triển nuôi thương phẩm đối với loài cá bản địa mới có triển vọng kinh tế này có ý nghĩa trong việc đa dạng hóa đối tượng thủy đặc sản và đa dạng hóa mô hình nuôi góp phần khai thác hiệu quả tiềm năng mặt nước trong thủy vực, đáp ứng nhu cầu thị hiếu người tiêu dùng.
 Để mang lại hiệu quả sản xuất cao trong nuôi cá heo trên lồng/bè, cần lưu ý một biện pháp kỹ thuật như sau:
1. Yêu cầu thiết kế và vị trí đặt lồng/bè:
Tùy theo điều kiện nuôi mà thiết kế kích cỡ lồng/bè lớn nhỏ khác nhau, thường thì bè nuôi cá thương phẩm từ nhỏ hơn 100 m3 đến 800 m3 và nên phân chia ra thành nhiều lồng/vèo nhỏ (4x6m) để tiện việc chăm sóc. Lồng/bè được bao bằng 2 lớp lưới làm bằng vật liệu chắc chắn, bền, có khả năng chống chịu với môi trường nước, sóng, gió và để đảm bảo an toàn cho cá không thất thoát ra bên ngoài môi trường nên sử dụng lưới chì bên ngoài và lưới Thái lan mắt nhỏ bên trong. Ngoài việc, tuân thủ các qui định theo QCVN 02-22:2015/BNNPTNT về việc thiết kế lồng/bè và vị trí đặt lồng bè, cần chú ý lồng/bè phải đặt tại vị trí có dòng chảy mạnh, nguồn nước sạch thì mới đảm bảo cho cá sinh trưởng và phát triển tốt.
2. Yêu cầu về con giống
Chọn cá giống có kích cỡ đồng đều, khỏe mạnh, bơi lội nhanh nhẹn, không dị hình hay dị tật, không bị sây sát. Chọn mua con giống càng lớn thì tỉ lệ hao hụt càng giảm, thông thường chọn mua giống có kích cỡ 150 – 250 con/kg. Mật độ thả nuôi: 350-500 con/m3 (tùy kích cỡ giống). Lưu ý: trước khi thả cá phải tắm nước muối 2% để loại bỏ ký sinh trùng bám trên thân cá.
3. Yêu cầu về thức ăn và cho ăn
Loại thức ăn: Sử dụng thức ăn tự chế từ các nguồn phụ phẩm tại địa phương hoặc hoàn toàn sử dụng thức ăn viên công nghiệp trong quá trình nuôi, tuy nhiên các nguồn thức ăn phải được đảm bảo chất lượng. Tùy theo từng giai đoạn phát triển của cá mà chọn loại thức ăn có kích cỡ và hàm lượng dinh dưỡng phù hợp cho cá. Nếu sử dụng thức ăn tự chế biến có thể sử dụng cám trộn với cá sống xay nhuyễn (cá biển hoặc cá đồng tạp) với tỉ lệ 3:7 và trộn thêm hèm rượu với lượng 30% thì sẽ có tác dụng chuyển hóa thức ăn rất tốt sẽ giúp cá tăng trưởng nhanh hơn. Nếu sử dụng thức ăn viên công nghiệp hoàn toàn nên sử dụng loại có hàm lượng đạm từ 28-32% là thích hợp, hoặc kết hợp giai đoạn nhỏ cho ăn thức ăn dạng mịn loại 32 - 40% đạm trong 2 tháng, sau đó cho ăn thức ăn tự chế biến.
Cách cho ăn: Do cá heo bắt mồi chủ yếu vào ban đêm và trú ẩn vào ban ngày do đó cho cá ăn từ 2 lần/ngày vào lúc sáng sớm và chiều tối. Khẩu phần ăn của cá tùy theo thức ăn sử dụng: thức ăn tự chế cho ăn 7-10%/trọng lượng thân, thức ăn viên công nghiệp thì 3-5%/trọng lượng thân. Tuy nhiên phài theo dõi mức độ ăn của cá để điều chỉnh khẩu phần ăn cho phù hợp từng giai đoạn.
4. Kỹ thuật chăm sóc theo dõi
- Hàng ngày cần thường xuyên quan sát khả năng bắt mồi của cá để điều chỉnh lượng thực tế cho thích hợp từng thời điểm, tránh tình trạng thừa hoặc thiếu thức ăn nhằm giúp cá tăng trưởng tốt nhất sẽ nâng cao hiệu quả sản xuất hơn.
- Theo dõi tình hình sức khỏe của cá, khi phát hiện cá bệnh thì ngưng cho ăn để chữa trị.
- Trước khi thả cá phải dọn vệ sinh bè sạch sẽ, tẩy trùng toàn bộ bè đảm bảo tiêu diệt các mầm bệnh gây bệnh,
- Trong quá trình nuôi phải thường xuyên dọn sạch lục bình và cây cỏ thủy sinh bám chung quanh lồng/bè để giảm khả năng cản trở dòng chảy và tăng hàm lượng oxy cung cấp cho cá nuôi.
- Vào mùa nắng thì tăng cường hỗ trợ oxy, tạo dòng chảy nhân tạo hay phun mưa nhân tạo cho cá, vào mùa mưa thì kiểm tra và vệ sinh đáy lồng/bè thật sạch.
- Do cá heo là loài  cá da trơn, trên đầu có 2 ngạnh nhọn nên việc thất thoát cá nguy cơ rất cao, nhất là nuôi trong lồng bè, chỉ cần thủng một lỗ nhỏ thì khả năng cá xổng thoát ra ngoài hết cả đàn. Vì thế người nuôi cần lưu ý phải giữ an toàn tuyệt đối cho vật nuôi. 
5. Về thu hoạch
Sau 8-10 tháng nuôi, cá đạt kích cỡ thương phẩm 30-35 kg/con, nếu nuôi cá sau 12 tháng thì cá đạt kích cỡ thương phẩm từ 20-25 con/kg.
6. Phòng bệnh cho cá nuôi
Do nuôi trong lồng/ bè khó khống chế và kiểm soát mầm bệnh và hiệu quả điều trị bệnh hạn chế hơn nuôi trong ao nên phải đề cao biện pháp phòng bệnh cho cá, cần áp dụng các nguyên tắc như sau:
- Không nuôi với mật độ quá dày; chọn con giống đảm bảo chất lượng và có nguồn gốc rõ ràng.
- Lồng/bè nuôi phải được vệ sinh, khử trùng trước và sau khi nuôi theo quy trình kỹ thuật.
- Quản lý tốt nguồn thức ăn sử dụng, nếu dư thừa phải dọn sạch khỏi bè nuôi, đảm bảo không gây ô nhiễm nguồn nước.
- Trong quá trình nuôi phải thường xuyên vệ sinh lưới lồng/bè để lưới luôn được thông thoáng, sạch sẽ nhằm giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh đường ruột ở cá.
- Hàng ngày theo dõi môi trường nước và hoạt động của cá. Nếu thấy môi trường nước xấu, cá kém ăn hoặc xuất hiện bệnh phải có biện pháp xử lý kịp thời; không di chuyển cá từ lồng/bè này sang lồng/bè khác khi đang có bệnh xảy ra.

- Định kỳ trộn vitamin C và Premix khoáng vào thức ăn cho cá nhằm tăng cường sức đề kháng cho cá nuôi.

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét